Kolumna Trajana i Fokasa
Podobnie i rzeźby dolniejsze są nieco bardziej płaskie, a w miarę swego posuwania się w górę są wypuklejsze i głębiej ryte, dlatego całość jednakowo się przedstawia oczom patrzącego. Na wierzchu stała statua brązowa Trajana, kiedy ją zdjęto i gdzie się podziała nie wiadomo. Syxtus V, odnawiając tę kolumnę postawił na niej statuę Świętego Piotra Apostoła, zrobioną przez della Porta, wysoką na 11 stóp, a piedestał zasypany ziemią i gruzem odkopał i ocembrował. Resztę zaś Forum Trajanum dopiero na początku XIX wieku odkopano i ocembrowano.
Kolumna Fokasa, na Forum Romanum. Kolumna ta wysoka na 52 stóp, stoi na podnóżu wysokim na stóp 11 i umieszczona na wzniesieniu o jedenastu schodach. Postawił ją około r. 610 Smaragdus, exarcha, Włoch, na cześć Phokasa, cesarza bizantyńskiego, a sobie na hańbę, że takiemu nicponiowi śmiał publiczne świadczyć uszanowanie. Jest ona marmurowa, porządku doryckiego, żłobkowana, nader piękna, i musiał ją Smaragdus złupić z jakiejś świątyni, aby schlebić swemu niecnemu panu.
Warto zapoznać się także z: